Bir ilişkiyi, platonik bir arkadaşlıktan daha fazla yapan şey; fiziksel yakınlık ve temastır. Evliliklerde fiziksel temasın, inişli çıkışlı bazı salınımları olması doğaldır. Ancak bazı evli çiftler, özellikle çocuk(lar) doğduktan sonra, evliliğin fiziksel yönünü ihmal veya göz ardı edebilir ya da tamamen kaybedebilirler. Bu durum genellikle, çözülmesi gereken bir evlilik sorununa işaret eder.
Evli çiftler, romantik partner ilişkilerinde fiziksel yakınlık olmadan ev arkadaşı haline gelebilirler. Bu durum, her iki taraf için de uygunsa, endişe etmeyi gerektirmez. Ancak çoğu zaman, eşlerden biri ya da her ikisi de fiziksel yakınlığın olmaması/azalması sebebiyle, hayal kırıklığına uğrar ve incinirler.
Sekssiz bir evlilik, cinsel aktivitesi az olan veya hiç olmayan bir evlilik olarak tanımlanır. Evliliklerin yaklaşık % 2’sinin bu kategoriye girdiği tahmin edilmektedir.
Cinsellikten Uzak Evliliğin Sebepleri
Bir evlilikte cinsel birlikteliğin azalmasının veya bitmesinin, sağlıktan yaşam tarzı faktörlerine kadar birçok olası nedeni olabilir.
1. Sağlık Faktörleri
Bireylerin fiziksel ve zihinsel genel sağlığı, libidoları(cinsel arzu) üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.
Bu etkilerden bazıları:
- Eşleşmeyen cinsel libidolar: Herkes aynı derecede ve/ya miktarda seks yapmak istemez. Her bireyin cinsel arzusu, doğal inişlere ve çıkışlara sahiptir. Eşler arasında cinsel istek ve arzu seviyeleri uyumlu olmadığı zamanlarda, eşlerin cinsel ilişkiye girmek için birbirini beklemeleri doğaldır.
- Doğum: Kadınlara, genellikle doğumdan sonra doktorları tarafından, en az altı ila sekiz hafta seks yapmamaları tavsiye edilir. Ayrıca, doğumdan sonra bir bebeğe bakmanın stresi, vücuttaki değişimler, yorgunluk ve hormonal faktörler de libidoyu etkileyebilir.
- Stres: Aşırı stres, cinsel isteksizliğe sebep olabilir. Stres hormonu kortizolün, libidoyu düşürmesi fiziksel nedenine ek olarak, stresin psikolojik etkileri sizi öylesine yorgun, yıpranmış ve endişeli hale getirebilir ki seks için enerjiniz kalmaz.
- Erektil disfonksiyon (ED): Ereksiyonu başarma veya sürdürme zorluğu, birçok sebepten seks yapmayı zorlaştırabilir. ED yaygın bir problem olsa da, bir erkeğin kaygı düzeyini, güvenini ve özgüvenini etkileyebilir. Altta yatan bir sağlık sorununun işareti olabileceği için ED belirtileri yaşayan erkekler, mutlaka bir doktora danışmalıdır.
- Cinsel istek bozukluğu(CIB): CIB(düşük cinsel arzu), fantezi, istek ve aktivite eksikliği veya yokluğu ile karakterize edilir. Kadınlarda, adet döngüleri, hormonal kontraseptiflerin kullanımı, doğum, emzirme, histerektomi ve menopoz gibi bir dizi faktör CIB’ye katkıda bulunabilir.
- İlaç yan etkileri: Birçok ilacın, cinsel fonksiyona yan etkileri vardır. Cinsel işlev bozukluğuna neden olabilecek bazı ilaçlar arasında bazı dekonjestanlar, antihistaminikler, antidepresanlar ve yüksek tansiyon ilaçları bulunur.
- Depresyon veya diğer zihinsel sağlık sorunları: Depresyon semptomları, (enerji eksikliği, ilgi ve zevk kaybı, sosyal geri çekilme ve depresif ruh hali gibi) bir kişinin cinsel ve fiziksel yakınlık isteğini etkileyebilecek bir faktördür.
- Cinsel istismar geçmişi: Geçmişinde cinsel istismara uğramış kişinin, mevcut ve gelecekteki ilişkileri etkilenebilir. Korku, utanç, travma sonrası stres gibi duygusal tepkiler, bir insanın cinsel yaşamını ciddi şekilde etkileyebilir.
2. İletişim ve ilişki sorunları
Eşinizle çatışma halindeyken, cinselliği korumak zor olabilir. Cinsellik şöyle dursun, böyle zamanlarda eşinizle konuşmaya bile istekli olmayabilirsiniz. Bu soruna katkıda bulunabilecek bazı faktörler şunlardır:
- İletişim sorunları
- İlişki çatışması ve tartışmalar
- Eşinize karşı öfke veya kızgınlık gibi olumsuz duygular
- Cinsel cezalandırma veya pasif agresif cinsel çekilme
- Aldatma
- Güç mücadeleleri
- Pornografi bağımlılığı
Araştırmalar, evliliklerde sorunlara yol açan en yaygın problemlerin bazılarının; ayrı kişisel gelişimler, zayıf iletişim, zevklerdeki farklılıklar ve finansal problemler olduğunu göstermektedir.
3. Yaşam tarzı ve kişisel faktörler
Eşlerin birbiriyle ne sıklıkta cinsel ilişki yaşadığında rol oynayabilecek çeşitli yaşam faktörleri vardır.
Bunlardan bazıları;
- Sıkılma
- Yorgunluk
- Üzüntü, keder
- İş kaybı
- Finansal problemler
- Yaşlanma
- Beden imgesi sorunları
“Seks Açlığı Çeken Evlilikler” adlı kitabın yazarı Michele Weiner Davis, cinsel aktivitesi az olan veya hiç olmayan sekssiz evliliklerin, neden büyük bir sorunlar yaşayabileceğini şöyle açıklıyor:
“Bu, bir eşin umutsuzca daha fazla temas, fiziksel yakınlık, daha fazla seks isterken, diğer eşin bu duruma: ‘Sorunun nedir? Bu kadar sorun yapacak ne var?’ gibi yaklaşımları, ilişkilerinde büyük bir kopukluğa neden olur. Bu durum, ilişkide fiziksel ve ruhsal yakınlık azalmasına neden olur. Aslında ihtiyaçları karşılanmayan eşin, gerçekten istenildiğini, sevildiğini ve değer verildiğini hissetmek istemesiyle ilgilidir.”
Davis, bir eşin fiziksel ve ruhsal ihtiyaçlarının karşılanmamasının o evliliği riske atabileceğini söylemektedir.
Cinsellikten uzak evliliğe çözümler
İlk adım, sekssiz bir evliliğin belirtilerini tanımak ve cinsel eksikliğin evliliğiniz için bir sorun oluşturup oluşturmadığını belirlemektir. Cinsel aktivitesi az ya da hiç olmayan bir evliliğin, problem olup olmadığı tamamen size ve eşinize bağlıdır.
Evliliğinizi başkalarıyla karşılaştırmaya çalışmayın, çünkü her ilişki benzersizdir. Bu sebepten, evlilikte olması gereken “doğru” miktar seks diye bir şey yoktur. Önemli olan, evliliğinizde fiziksel ve duygusal yakınlığınızın olup olmadığıdır.
1. İletişim kurmak
Evliliğinizdeki cinselliğin az olması veya hiç olmaması sorunu hakkında eşinizle konuşun. Zor olabilir, ancak bu iletişim gereklidir. Güçlü ilişkilerin bile cinsellik ve yakınlık sorunları olabileceğini hatırlayın. Bu, evliliğinizin güçsüz ya da tehlikede olduğuna dair bir işaret değildir. Bu sadece, eşinizle beraber daha çok iletişim kurmanız ve birlikte daha fazla zaman geçirmeniz gerektiği anlamına gelir.
Eşinizle nasıl konuşacağınız, konuyu nasıl ele alacağınız hakkında yardıma ihtiyacınız olursa, sağlıklı fikirler edinmek için bir terapiste danışabilirsiniz. Eşinizin saldırıya uğramış veya suçlanmış gibi hissetmemesini sağlamak ve bu konuşmayı olumlu tutmak önemlidir.
Unutmayın, her evlilik farklıdır. İlişkinizin ihtiyaçlarını belirlemek için eşinizle birlikte çalışmalısınız. Başkalarının veya sizin “normal” olduğunu varsaydığınız ihtiyaçları karşılamaya çalışmayın. Hem kendinizin, hem de eşinizin ne istediği, ihtiyaç duyduğu ve beklediği hakkında konuşun. Sonrasında da, bunlar için eşinizle birlikte çalışın.
Bu konuşma esnasında, her ikinizin de seks hayatınızı yeniden canlandırabileceğini düşündüğünüz yolları belirlemeyi hedefleyin. Değişim, yalnızca ikiniz de onaylarsa ve birlikte çalışmayı kabul ederse işe yarayacaktır.
2. Yakınlık oluşturmaya odaklanın
Daha fazla seks yapmak istediğinize karar verdiyseniz, seks için birbirinizle randevulaşın. Bu kulağa romantik gelmeyebilir, ancak doğru şekilde yapılırsa, heyecan verici ve özel olabilir. Randevulaşma, size dört gözle beklediğiniz bir şey verir. Birbirinize ve fiziksel ilişkinize bağlılığınızı arttırır.
Seksin ötesinde, evliliklerde sıklıkla kaybedilen fiziksel ve ruhsal yakınlık bağını tekrar inşa etmenin başka yollarını keşfetmek de önemlidir. Fiziksel yakınlık sadece seksi içermez.
Sevginizi yenilemek ve başlangıçta sahip olduğunuz kıvılcımı tekrar yaratmak için çaba gösterin. Hem duygusal hem de fiziksel olarak yakın olmak, sağlıklı bir ilişkinin önemli bir parçasıdır. Birlikte daha fazla zaman harcamak, (ister koltukta sarılıp televizyon izlerken, ister birbirlerinize masaj yaparken) temel bir yakınlık oluşturur.
Deneyebileceğiniz diğer yakınlık oluşturma etkinlikleri şunları içerir:
- Birlikte yeni bir aktivite deneyin
- Birlikte yürüyüşe çıkmak ya da yoga dersine katılmak gibi fiziksel aktiviteler yapın.
- Bir tatil veya kaçamak planlayın
- Evde bir “tatil” planlayın
- Eşinizle randevuya çıkın.
3. Profesyonel yardım alın
Seks hayatınızı etkileyebilecek, tıbbi faktörlerin kontrolü için doktorunuza danışmak önemlidir.
Altta yatan ruhsal ve ilişkisel nedenlere bağlı olarak, bir profesyonelden yardım istemek iyi bir seçenek olabilir. İletişim becerilerini geliştirmek ya da stres yönetimi tekniklerini öğrenmek için terapistinizden çift ya da bireysel olarak destek alabilirsiniz.
Seks terapisti gibi, evlilikteki cinsel sorunlara odaklanan bir profesyonele danışabilirsiniz. İlişkinizde yakınlık probleminin sebeplerini ve rol oynayabilecek bireysel faktörlerle ilgili sorunları çözmek için, terapistiniz sizinle birlikte çalışacaktır.
Sonraki adımlar
Eşiniz evliliğinizde bir sorun olduğunu kabul etmiyorsa ve durumu değiştirmek istemiyorsa, cinselliği az olan veya hiç olmayan bir evlilik ile devam edip edemeyeceğinize karar vermek zorundasınız. Hayal kırıklığı ile eşinize sadakatsizlik kararını vermeyin. Bunun yerine, her ikinizin ihtiyaç duyduğu yakınlığı bulabilmenizin yollarını bulmak üzere, iletişim kurmaya başlayın.