Okul çağındaki çocukların beslenme alışkanlıklarının şekillendiği en önemli yer okullardır. Dolayısıyla günlük almaları gereken kalorinin çoğunu okulda tükettikleri yiyecek ve içeceklerden alırlar. Bu durumda sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanmaları için önemli belirleyiciler okuldaki beslenme çantaları, okul yemekhanesi veya okulda ulaşabilecekleri besinlerdir. Ebeveynler ve öğretmenler çocukların bu süreci yönetmeleri konusunda destek olmalıdırlar.
Şekerli Atıştırmalıklardan Kaçının!
İlkokul öğrencilerinin beslenme çantalarını değerlendirmek amacıyla yürütülen bir çalışmanın sonucuna göre düzenli olarak beslenme çantası getiren öğrenci sayısının oldukça düşük olduğu ve beslenme çantalarında sağlıksız olarak nitelendirdiğimiz; kek, hazır poğaça, çikolata, şekerli-asitli içecekler, bisküvi, kraker gibi ürünlerin yer aldığı görülmüştür.
Bu durum çocukların sadece okul başarısını etkilemekle kalmayıp büyüme gelişmelerini de olumsuz etkileyebileceği ve çeşitli sağlık sorunları yaratabileceği ciddiye alınmalıdır. Özellikle çocukluk çağında sıklıkla rastlanan yeme bozuklukları çocukların psikolojik ve fiziksel gelişimlerini etkileyebilir.
Örneğin yetersiz ve dengesiz beslenmeyle beraber obezite, malnütrisyon, kalp hastalıkları ve diyabet gibi hastalıklara yakalanma riskleri artabilir. Bu durum göz önünde bulundurulduğunda, mümkünse bir beslenme uzmanı desteği alarak ebeveynler ve öğretmenlerin iş birliğiyle çocuklara sağlıklı beslenme eğitimi verilmelidir.
Okul döneminde bazı öğünleri okulda yapmak durumunda olan çocukların sadece evdeki beslenmelerini iyileştirmek yeterli olmayacak, okuldaki beslenme düzenlerini de sağlıklı hale getirmek gerekecektir.
Çocuklara Sağlıklı Besin Seçimleri Konusunda Nasıl Yardımcı Olabiliriz?
Eğitici ve öğretici kitaplar, videolar ve beslenme uzmanları tarafından verilen eğitimler gibi içerikleri çocuklara keyifli halde sunan ebeveynler ve öğretmenler çocukların doğru ve sağlıklı beslenmeyi öğrenmelerine destek olacaktır. Daha sonra ise okulda ulaşabilecekleri yiyecekleri kontrol ediyor olmak ve beslenme çantalarını sağlıklı halde hazırlamak çocukların beslenmesi için yapılabilecek en önemli adımlardır.
Sağlıklı, Yeterli Ve Dengeli Beslenme Çantası Nasıl Olmalı?
Beslenme çantalarındaki yiyeceklerin çocukların ihtiyaçlarını karşılayacak yeterlilikte ve içerikte olması çocukların öğrenme ve kavrama yeteneklerini, büyüme, gelişmelerini ve bağışıklıklarını önemli düzeyde etkiliyor. Çocukların mutlu bir halde süreci yönetmeleri için beslenme çantalarında yer alacak besinler lezzet, görünüş ve onların sevdiği, istediği besinler önemsenerek hazırlanmalıdır.
Beslenme çantaları hazırlanırken sağlıklı ve dengeli olduğundan emin olmak için sağlıklı hazırlama yöntemleri kullanılarak dört temel besin grubuna da yeterli porsiyonlarda yer verilmelidir.
Dört Temel Besin Grubu Nedir?
- Süt grubu; süt, ayran, yoğurt, peynir, kefir,
- Et, yumurta ve baklagil grubu; et, tavuk, balık, yumurta, nohut, mercimek, fasulye gibi baklagiller ve ceviz, fındık, badem gibi yağlı tohumlar,
- Sebze ve meyve grubu; bütün sebze ve meyveler,
- Ekmek ve tahıl grubu; buğday, çavdar, yulaf, pirinç, mısır gibi besinler ve bunlardan oluşan bulgur, makarna, un gibi besinler.
Dengeli Besin Gruplarına Yer Verin
Beslenme çantası için örnek menü önerilerini Uzm. Dyt. İrem Aksoy şu şekilde sıraladı;
- Tam tahıllı ekmekle hazırlanmış peynirli sebzeli tost + ayran
- Ev yapımı zeytinli ve patatesli poğaça + kefir
- Cevizli tarçınlı ev keki + süt
- Tam buğday unu ve sütle hazırlanmış krep içerisine beyaz peynir + ıhlamur-şekersiz
- Sebzeli börek +ayran
Okulda bulunma süresi uzun olan çocuklar için açlık sürelerini ve iştahlarını kontrol altına almak amacıyla beslenme çantalarına ek olarak ara öğün alternatifleri de sağlanabilir.
*Ara öğün atıştırmalıkları önerisi; çiğ kuruyemişler + taze veya kuru meyveler, ev yapımı kurabiyeler, evde hazırlanmış meyveli yoğurt gibi sağlıklı içerikler verilebilir.
Çocukların doğru beslenme alışkanlıkları edinmelerine ek olarak onları su tüketimi ve fiziksel aktivite konusunda da teşvik edici davranmanız onlar için yapılabilecek en önemli iyiliklerden biri olacaktır.