Çevresel faktörler ve yoğun iş hayatı içerisinde aksatılan düzenli ve dengeli beslenme göz sağlığı için de tehdit oluşturuyor. Sadece beden sağlığı için değil, göz sağlığımız için de yediklerimize dikkat etmemiz gerekiyor.
Birtakım besinlerin görme kalitesini artırabileceğini belirten Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Filiz Kordeser, “Sağlıklı bir bedene sahip olmak düzenli ve dengeli beslenmeye bağlıdır.
Yoğun tempoda göz ardı edilen yeme-içme alışkanlıklarımız ise özellikle göz sağlığına doğrudan etki ederek, tehdit oluşturabiliyor. Göz sağlığı için A, C, E vitaminleri ve beta karoten ile zenginleştirilmiş besinler tüketmek, retina ve gözün diğer bölümlerinin düzgün çalışmasına yardımcı olarak iyi ve kaliteli görüş kapılarını aralıyor” dedi.
Kondeser, görme kaybına yol açan bazı göz hastalıklarına karşı beslenmenin önemi ve hayat boyu net görüş için hangi gıdaların tüketilmesi gerektiğini anlattı.
Diyabetin Önlenmesinde Erken Teşhis ve Sağlıklı Yaşam
Diyabet önlenebilir körlüklerin bir numaralı sebebidir. Kanda bulunan glikoz ve şeker oranlarının artmasıyla ortaya çıkan ciddi bir metabolik rahatsızlık olan diyabet, retina damarlarının tıkanması sonucu hücre kaybına, damar geçirgenliğinin bozulmasına ve yeni damarların oluşmasına yol açtığını belirten Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Filiz Kordeser, görme sağlığını koruyan besinleri sıraladı.
“Diyabetin gelişimindeki en önemli etkenlerden birisi ise obezitedir. Diyabet hastalığının gözlerde oluşturduğu etkileri azaltmak için sağlıklı bir yaşam tarzı, dengeli beslenme ve düzenli egzersiz şart. Ayrıca, şekerli gıdalardan kaçınmak, gazlı içecekleri sınırlamak ve tatlandırıcı kullanmak gibi basit önlemler, hastalığın etkilerini yavaşlatabilir.
Diyabete karşı 9 önlemi aşağıdaki gibi sıraladı;
- Şekerli yiyeceklerden uzak durun.
- Gazlı içecekleri hayatınızdan çıkarın.
- Çay ve kahveye şeker yerine tatlandırıcı kullanın.
- Her gün bir çay kaşığı tarçın yiyin.
- Alkolü az tüketin.
- Margarinden kaçının.
- Daha fazla sebze ve salata tüketin.
- Tansiyonunuzu kontrol altında tutun (140/90’un altında).
- Sigara içmeyin.
- Diyabet tedavi edilemese de, erken teşhis ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları ile komplikasyonlar önlenebilir, göz sağlığınız korunabilir.
Glokomlu Hastalar Beslenmeye Özen Göstermeli
Halk arasında göz tansiyonu olarak bilinen “Glokom” hastalığı körlüğe neden olabiliyor. Göz hekimleri tarafından “sinsi” olarak ifade edilen hastalık erken teşhis edilmezse çok üzücü sonuçlar ortaya çıkıyor. Ancak son aşamalara geldiğinde fark edilebilen olabilen glokom genellikle rutin göz muayenelerinde teşhis ediliyor.
Düzenli kontrol yapılmadığında fark edilmesi neredeyse imkansız olan sinsi hırsız, geri dönüşü olmayan görme kayıplarına neden oluyor. Bol sebze, meyve içeren Akdeniz tarzı diyetin glokoma karşı faydalıdır. Glokomlu hastalar kesinlikle sigaradan uzak durmalı.
Günlük diyetinde, narenciye ve yeşil bitkilerde bulunan C vitamini; badem, ay çekirdeği, kabak çekirdeği, fındık, ceviz gibi kuruyemişlerin yanı sıra avokado gibi bazı sebzeler ve balıkta bulunan E vitamini; tahıl ürünlerinde çokça bulunan B vitamini yer almalıdır. Yaban mersini, çilek vb. diğer kırmızı ve mor meyveler, özellikle balık yağı, keten tohumu yağı ve ceviz gibi Omega 3 ve Omega 6 içeren gıdalar, çekirdekli siyah üzüm ve bitter çikolata glokoma karşı faydalıdır.
Sarı Nokta Hastalığına Karşı Lutein ve Zeaksantin
Sarı nokta hastalığı “makula” adı verilen görme noktasında ortaya çıktığını ve merkezi görmeyi bozan bir hastalıktır. Ülkemizde oldukça sık görülmektedir. Sarı nokta hastalığı, körlükle sonuçlanabilen ciddi bir durumdur. Merkezi görme kaybı, renklerin soluk görülmesi, düz çizgilerde eğrilik görülmesi Sarı nokta hastalığının belirtilerle ortaya çıkmaktadır.
Bu hastalığın önlenmesi veya ilerlemesinin yavaşlatılması için lutein ve zeaksantin gibi antioksidanlar önemli bir rol oynar. Bu maddeler, sarı nokta bölgesindeki pigmentleri artırarak hücreleri korur. Lutein ve zeaksantin içeren yiyecekler arasında havuç ve koyu yeşil yapraklı sebzeler, özellikle ıspanak, pazı gibi besinler bulunmaktadır.
Ayrıca, aşırı güneş ışığına maruz kalmak ve sigara içmek sarı nokta hastalığının ilerlemesini hızlandırabilir. Bu yüzden yaz aylarında güneş gözlüğü kullanmak ve sigarayı azaltmak bu hastalıktan korunmak için oldukça önemlidir. Sarı nokta hastalığının önlenmesinde D vitamininin etkili olduğu gözlemlenmiştir. D vitamini, ceviz, badem, et ve deniz ürünlerinde bulunur. D vitamini alımını dengeli bir şekilde sağlamak, göz sağlığını korumada da faydalıdır.
Tek Başına Havuç Yeterli Değil
Göz sağlığı deyince akla ilk gelen besinin havuçtur ancak tek başına yeterli değildir. Besinlerde bulunan A vitamini ve beta karoten doğrudan göz sağlığına fayda sağlar. A vitamini deposu havucun yararlarının yanı sıra Omega 3 ve Omega 6 yağ asitleri ile çinko ve magnezyum gibi mineral zengini besinlerin tüketimi de ilerleyen yaşlarda görme kayıplarını önemli oranda engelliyor.
Ispanak, En Faydalı Besinlerin Başında Geliyor
Gözde oluşabilecek hasarı en aza indiren ve katarakt gibi rahatsızları önlemede yardımcı olan 6 faydalı besin arasında; özellikle kırmızı biber ve ıspanakta bulunan A vitamini gözün gece görüşünü ve direnicini artırırken, yaban mersini ve tatlı patatesin sahip olduğu C vitamini ise gözde katarakt ve makula dejenerasyonu riskini en aza indiriyor.
Omega 3’ler bakımından zengin somon balığı retinanın fonksiyonunu koruyan hücre zarlarına yapısal destek sağlıyor. Tamamlayıcı besinler arasında en zengin içeriğe sahip chia tohumları ise içinde barındırdığı beta karoten, E ve C vitaminleri makula dejenerasyonunu önlemeye yardımcı oluyor.
Omega 3 Yağ Asitleri Göz Yaşı Kalitesini Artırıyor
Omega 3 yağ asitleri, özellikle EPA ve DHA, göz sağlığında önemli bir yere sahiptir. Bu yağ asitleri, göz kuruluğu tedavisinde etkili olup gözyaşının kalitesini artırarak buharlaşmasını engeller. Ayrıca, sarı nokta bölgesindeki hücreleri destekleyerek bu bölgenin sağlığını korurlar. Omega 3 yağ asitleri, ceviz ve balıkta bolca bulunur. Omega 3’ler bakımından zengin somon balığı retinanın fonksiyonunu koruyan hücre zarlarına yapısal destek sağlar. Sardalya ve uskumru gibi yağlı balıklarda yüksek miktarda DHA ve EPA yer alır.
Gece Görüşü İçin A Vitamini
A vitamini, gözün retina tabakasındaki ışığı algılayan fotoreseptör hücrelerin sağlığı için kritik öneme sahiptir. Gece görüşünü iyileştirme konusunda A vitamini büyük rol oynar. Bu vitaminin en zengin kaynakları arasında havuç, brokoli, ıspanak, peynir ve yumurta yer alır. Yaban mersini ve tatlı patatesin sahip olduğu C vitamini ise gözde katarakt ve makula dejenerasyonu riskini en aza indiriyor
C Vitamini Katarakt Oluşumunu Yavaşlatır
C vitamini, bağışıklık sistemini güçlendiren ve hücre yenilenmesine yardımcı olan önemli bir antioksidandır. Ayrıca, gözdeki katarakt oluşumunu geciktirici etkisi vardır. C vitamini, özellikle narenciyeler (portakal, limon), brokoli, yeşil yapraklı sebzeler ve mavi yemişlerde (yaban mersini, kara yaban mersini) bolca bulunur. Düzenli olarak C vitamini almak göz sağlığını koruyarak katarakt riskini azaltabilir.
Retinanın Korumasında E Vitamini ve Çinko
E vitamini, göz sağlığını korumada önemli bir antioksidandır. Özellikle retina hastalıklarında koruyucu rol oynar. E vitamini, fıstık, avokado, ıspanak ve brokoli gibi yiyeceklerde bulunur. Yeterli E vitamini alımı, gözdeki oksidatif hasarı önleyerek retina sağlığını destekler.
Çinko ise retinanın pigment yapısında önemli bir rol oynar. Bu mineral, görme fonksiyonlarını destekler ve göz sağlığını korur. Çinko, deniz ürünleri, et ve fıstık gibi kuruyemişlerde bulunur. Çinko eksikliği görme kaybına yol açabileceğinden, yeterli miktarda çinko almak göz sağlığı için kritik öneme sahiptir” diyerek sözlerini tamamladı.